Onzekerheden als gevolg van beschaving?

Naar aanleiding van het theaterstuk over moeder-dochter relaties waaraan ik werk, sprak het debat in de reacties op deze post van Gin me wel aan.

Indien u geen zin heeft om de hele discussie door te nemen: kort samengevat gaat het om voor en tegens bij de bewering dat een kind het beste af is bij de moeder.

Ik liet er een uitgebreide reactie en bedacht net als Target, dat ze op mijn blog ook niet zou misstaan.

Mijn betoog, zoals ik 't daar achterliet:

Ik kan zowel de mening dat kinderen van nature meer binding hebben met de moeder, dan met de vader verdedigen als de overtuiging dat dit onzin is.

Pro 'kind hoort meer bij moeder':

De periode van beschaving - en wie mij nu en dan leest, kan dit inleidend stukje vast al meezingen! - is in vergelijking met de totale tijd dat de mens hier al rondloopt, ontzettend kort. Ja, we zijn ondertussen geëvolueerd, maar de impact van natuurlijke drang wordt - meen ik - veel te vaak en op allerhande vlakken onderschat. Daarom kunnen we beter de invloed van wat ons instinctief wordt ingegeven niet compleet negeren.
Instinctief wil de mens zich - net als elke diersoort - voortplanten. Let er aub op, dat actief gebruik van ratio door 'de mens' hier volledig aan de kant gelaten wordt, omdat ik spreek over de veel langere periode vóór de beschaving.
De vrouw heeft er instinctief baat bij de man aan haar zijde te houden en ervoor te zorgen dat haar nageslacht het enige is waarover hij zich moet bekommeren. Lees: zij kan beter vermijden dat hij kinderen krijgt bij andere vrouwen, omdat dit ervoor zorgt dat haar kind het zorgpakket niet moet delen met nageslacht dat genetisch niet aan haar gelinkt is.

Zijzelf kan best ontrouw tot bij het moment van zwangerschap om ervoor te zorgen dat binnenin haar de wet van de sterkste ervoor kan zorgen dat zij zo levensvatbaar mogelijke bevruchting krijgt. Tot zover de onzin dat vrouwen van nature trouwer zouden zijn dan mannen. Neen dus. Alleen anders, zoals ik later nog tracht te verklaren.

De man heeft er instinctief voordeel aan, de vrouw te weerhouden van seksueel contact met andere mannen, zodat hij niet zou gaan zorgen voor genetisch materiaal dat aan hem dan weer niet gelinkt is. Vandaar de reden dat zijn 'zorg' toch al start voor de zwangerschap.
Eens het kind er is, zal hij er mee voor zorgen dat dit de best mogelijke kansen krijgt om te overleven, door die bescherming te bieden die de vrouw zelf niet geven kan. Nog altijd allemaal in de tijdsgeest van vóór de beschaving!
Tegelijkertijd moet er wel rekening mee gehouden worden, dat hijzelf meer kans heeft op veel gezond nageslacht als hij meerdere vrouwen bevrucht. Hijzelf wordt namelijk niet on hold gezet voor minstens negen maanden. Als hij kans heeft om een vrouw te bevruchten wiens kind dan zal worden beschermd door een andere man, is dat voor hem goed meegenomen. Is hij in staat om zelf tegelijkertijd voor meerdere vrouwen met kinderen te zorgen, dan zal hij dat ook doen. Ja, dit is een verklaring die polygamie door mannen verdedigt.

In de periode voor het starten van de beschaving, waren de eerste drie levensjaren van een kind de gevaarlijkste. Daarom was het zaak om als moeder de vader de eerste drie jaar in de buurt te houden. Lange termijn relaties waarbij de vader de volledige ontwikkeling van het kind tot volwassene van kortbij volgde, waren niet aan de orde. Rekening houdend met 't feit dat mensen ook absoluut niet de levensverwachting hadden die we nu hebben, zou dat ook nefast geweest zijn voor de voortplantingsmogelijkheden van de man. De tijd dat een moeder die zoogt terug vruchtbaar wordt, duurt voor de man in dat opzicht te lang om trouw te blijven. Beter alvast een nieuwe zwangerschap veroorzaken voor het kind dat er al is, zijn bescherming niet meer echt nodig heeft. De man wisselde dus sneller van partner dan de vrouw. De kinderen voor wie de bescherming van de vader niet meer strikt noodzakelijk was, hadden nog wel de zorg van de moeder nodig. Vandaar de 'sterkere' band met de moeder. Dat alles op puur biologisch vlak en los van elke persoonlijke situatie, omdat het debat volgens mij niet mag gaan over 'altijd' of 'nooit' en beter de grote lijnen voor ogen kan houden, zonder daarom blind te zijn voor 't feit dat diezelfde grote lijnen nergens, met betrekking tot geen enkele theorie volstaan om het volledige kader weer te geven.

Anti 'kind hoort bij de moeder':

Door het feit dat in onze huidige samenleving natuurlijke selectie amper nog aan de orde is, is ook de omkadering van de natuurlijke rol van de seksen ontzettend vervaagd.

De van oorsprong bestaande gevaren gedurende de eerste drie levensjaren van een kind bestaan niet meer en de afhankelijkheid van de man is mee daardoor veranderd. De vader heeft nieuwe verantwoordelijkheden gekregen naarmate de beschaving vorderde. Van kostwinner op lange termijn, terwijl de moeder voor het grote kroost zorgde – Ja, lange termijn relaties drongen zich op als standaard toen de welvaart steeg en daardooor steeds meer kleine kinderen in leven bleven - tot vrijwillige partner in de zorg voor de kinderen, omwille van het feit dat geboortebeperking door de vrouw meer en meer op punt kwam te staan en hij zelfs als kostwinner niet meer noodzakelijk was. De man zijn aandeel in de zorg voor kinderen is daarom in onze maatschappij absoluut niet meer vergelijkbaar met de taken die passen bij zijn 'natuurlijke aanleg'. Omwille van het feit dat de vader andere verantwoordelijkheden gekregen of genomen heeft om de oude te vervangen, is ook het takenpakket van de moeder flink gewijzigd. Dat alles en natuurlijk nog veel meer wat daarin oorsprong vindt of er verband mee houdt, zorgt ervoor dat er in de huidige tijd niet meer mag beweerd worden dat een kind standaard beter af is bij de moeder.
En ook al zei ik eerder, dat wat ons instinctief wordt ingegeven niet mag onderschat worden, toch moet ik erbij vermelden dat specifiek in perioden met stroomversnellingen op vlak van taakverdeling, die instinctieve neigingen vaak in conflict komen met wat de huidige norm voorschrijft. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er heel wat mensen zijn, die zich (onbewust) onzeker voelen over hun verantwoordelijkheden of deze zelfs door het ontbreken van overduidelijke aanwijzingen – zoals die bestonden voor de beschaving – amper of geheel niet zien. En dat zorgt er mee voor dat er in elke situatie een lastig onderzoek moet gevoerd worden naar duidelijkheid over bij wie een kind het beste af is. Want net door het niet meer volstaan van rekening houden met de 'natuurlijke aanleg' en het veel en veel minder bruikbaar geworden zijn daarvan, zijn er op dit terrein geen zekerheden meer.