Voedseldieren

Omdat ik me net zo goed als vele anderen een hoedje schrik wanneer ik onverwachts met een grote spin word geconfronteerd, ben ik me in hun bouw en levenswijze wat gaan verdiepen. 'k Ga er vanuit dat kennis vaak de voedingsbodem voor angst wegneemt of toch flink verkleint.

Onze huisspinnen eten onder andere vliegen. Omdat die goedkoop, door middel van een zelfgemaakte val, te verkrijgen zijn, worden ze vaak als voedseldieren gebruikt door wie een huisspin in een soort van terrarium wil houden.
Mensen die een spin als 'huisdier' willen houden en/of de diersoort met overgave verdedigen zijn schaars, maar ze bestaan. Het Boeddhisme kent een paar takken, waarbij zelfs het pad waarover de monniken lopen voorzichtig wordt geveegd alvorens het te betreden, om op die manier zo min mogelijk kleine diertjes onvrijwillig te doden. De aanhangers van deze stromingen zullen het vast ook voor alle insecten opnemen. Daarbuiten zijn mensen die vliegen willen verdedigen me tot nog toe onbekend.
In de artikels en boeken die ik las over spinnen wordt vaak het nut van de spin besproken. In het ene werk is men er al uitdrukkelijker van overtuigd dat we hen nodig hebben, om niet door insecten overwoekerd te worden dan in het andere. Van vliegen wordt gezegd dat ze stuifmeel overbrengen, maar vooral ook veel ziektes. Hun 'nut' wordt daarom vaak als nagenoeg nihil afgedaan. Al weet een goede bioloog vast wel dat vliegen bijvoorbeeld eitjes leggen in kleine kadavers en hun maden die dan in ijl tempo verteren. 'k Zou niet willen weten hoe de weilanden, bossen, graskanten, parken, ... eruit zouden zien als die lijkjes van kleine knaagdieren, enz allemaal zouden blijven liggen. Maar toch, we bekijken de vlieg doorgaans als een ellendige lastpost, omwille van het feit dat we het nut voor onszelf niet meteen zien en weten dat hij bacteriën overbrengt.

Dat laatste zette me nu precies aan het denken. Als wij mensen spreken van 'nut', dan heeft men het bijna altijd over 'nut voor ons als mensen' en niet voor het leven op aarde in het algemeen. Moet die spin nuttig zijn voor ons, wil ze minder kans maken om door de mens gedood te worden? Dat die vlieg nut heeft voor de bacterie die er voordeel bij haalt verhuisd te worden, dat erkennen we, maar herkennen we niet als 'nut'. De wetenschapper zal zeer waarschijnlijk zeggen:"De vlieg heeft nut voor de bacterie." en niet dat de vlieg nuttig is kortom.

De mens als centrum van de wereld. Heel, heel, heel begrijpelijk natuurlijk, want het is onze taak als soort te blijven voortbestaan. En toch vind ik ons soms arrogant.