Het KriQ Mediawoord van vandaag:
JANSALIEGEEST
UIT:
Stap in het duister door Jan Hoedeman (de Volkskrant, 22 augustus 2008)
CONTEXT:
In het Torentje maakt Lubbers zich zorgen en stuurt een conceptbriefje aan zijn 'amici' Van Aardenne en Ruding, met de meest prangende vragen die hij zelf van een antwoord voorziet. 'Hebben de Olympische Spelen een meerwaarde buiten de directe economische effecten? Antwoord: ja, het is een onderdeel van de bestrijding van de JANSALIEGEEST. Alles afwegend ben ik tot de conclusie gekomen dat wij ons moeten kandideren.'
BETEKENIS:
lamlendigheid, futloos karakter
UITSPRAAK:
[jan-SA-lie-geest]
WOORDFEIT:
Jan Salie, zo zegt het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT), was een 'typische naam voor een flauw en lauw, of suf en saai, slaphandig en slaphartig manspersoon'. Salie verwijst naar saliemelk, een bijzonder flauwe, zoetige drank (melk met het kruid salie erin) die vroeger vaak als geneesmiddel werd gebruikt.
De figuur Jan Salie is algemeen bekend geworden door De klucht van Jan Saly uit 1622, geschreven door W.D. Hooft (niet te verwarren met P.C. Hooft), en Jan, Jannetje en hun jongste kind (1842) van E.J. Potgieter. Potgieter typeerde Jan Salie als een Nederlander zonder fut en energie. Daaruit ontstond de term jansaliegeest, waarin geest 'karakter' betekent.
Allez ... 't Zal wel. Maar dat wordt hier bij ons niet gebruikt. Wij hebben daar andere woorden voor.
.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten